Đề Thám - Thời Kỳ Huy Hoàng (Qua Báo Chí Và Hồ Sơ Mật Thám Pháp Ở Đông Dương Năm 1909) - E. Maliverney

Đề Thám – thời kỳ huy hoàng gồm ba nội dung chính: thứ nhất, giới thiệu nguồn gốc, tiểu sử Đề Thám và các hoạt động của ông trước năm 1909; thứ hai, các bài báo, điện tín của phóng viên báo Tương lai của Bắc Kỳ gửi về từ Yên Thế; thứ ba, một số bài phóng sự, ký sự trận chiến năm 1909 tại Yên Thế. Các văn bản này ghi lại chi tiết quá trình chuẩn bị chiến dịch hành quân chống Đề Thám của quân Pháp từ tháng Một đến tháng Ba năm 1909, từ quân nhu, đạn dược, đồ ăn, đến sức khỏe thể chất và sức khỏe tinh thần quân lính, số lượng lính bị thương hoặc thiệt mạng. Trong mắt quân Pháp, Yên Thế là một vùng không dễ tiếp cận, tiềm ẩn nhiều hiểm nguy trắc trở, nghĩa quân cũng như người dân Yên Thế là những con người khó quy hàng, còn Đề Thám thực sự là một “hùm thiêng”, thoắt ẩn, thoắt hiện, không sao khuất phục nổi, khiến người Pháp vừa căm giận lại vừa hết sức nể sợ.

Hoàng Hoa Thám (1858-1913), hay được biết nhiều hơn dưới tên gọi Đề Thám, là một nhân vật nổi bật trong lịch sử Việt Nam giai đoạn cuối thế kỷ XIX đầu XX. Là thủ lĩnh chỉ huy của cuộc khởi nghĩa Yên Thế khiến chính quyền thực Pháp mất rất nhiều công sức đánh dẹp, Đề Thám nhận được sự quan tâm rất lớn của công chúng trên cả phương diện quân sự, chính trị lẫn phương diện thông tin đời tư, hành trạng, cuộc đời.