Bài Học Israel - Cuộc Hồi Sinh Vĩ Đại Của Dân Tộc Thông Minh Nhất Thế Giới - Nguyễn Hiến Lê

Không ai không biết, khi thế giới xem đất nước Israel là một quốc gia đi xâm lược thì họ đã chứng minh được, tâm niệm của mỗi người dân Isreal không phải sự xâm lược mà là họ thực hiện một cuộc chiến vì vận mệnh của dân tộc mình, sự hồi sinh vĩ đại của đất nước sau hơn 2000 năm bị áp bức. Và đó là nhiệm vụ thiêng liêng, là trách nhiệm cao cả từ trẻ em đến người lớn, từ người lao động đến tri thức…Trải qua 4 cuộc chiến tranh lớn với các nước Arab cam go đã giúp họ biến một vùng đất chết hồi sinh trở lại. Chúng ta vẫn thường nhắc đến cái tên Isreal – một dân tộc thông minh nhất thế giới. Tại sao được mệnh danh là quốc gia thông minh nhất? Với dân số 16,7 triệu người (năm 2016), chiếm khoảng 0,2% tổng dân số thế giới, phần lớn là ở Israel và Hoa Kỳ. Như vậy cứ khoảng 600 người trên thế giới thì có 1 người Do Thái. Nhưng chúng ta sẽ phải ngạc nhiên hơn thì vào khoảng giữa thế kỷ 19, có tới ¼ các nhà khoa học trên thế giới là người Do Thái, và tính đến năm 1978, hơn một nửa giải Nobel rơi vào tay người Do Thái. Như vậy, có đến 50% đóng góp cho sự tiến bộ của loài người chỉ do 0,19% dân số đảm nhiệm. Một số tên tuổi lừng danh thế giới như Albert Einstein,Sigmund Freud, Otto Frisch… đều là người Do Thái của đất nước Israel. Ngoài ra, dân tộc Israel đậm chất Do Thái: dân tộc Do Thái, văn hóa Do Thái, đất nước Do Thái, Đạo Do Thái. Một dân tộc duy nhất có 4 yếu tố hợp thành. Bài học Israel cuộc hồi sinh vĩ đại của dân tộc thông minh nhất thế giới sẽ là cuốn sách đáng có nhất trong tủ sách nhà bạn.

Có rất nhiều đáng học tập từ quốc gia Isreal

Bạn có muốn biết tại sao dân tộc Do Thái sau hai ngàn năm vong quốc, phiêu bạt khắp thế giới mà vẫn hướng về Jérusalem, hễ gặp nhau là chúc nhau “Sang năm về Jérusalem”; muốn hiểu tại sao một nhóm người rời rạc, ngôn ngữ bất đồng, huyết thống cũng khác xa nhau, mà lại đoàn kết với nhau, chống lại khối Ả Rập, chống lại với cả Anh để tái lập quốc gia của họ trên một dải đất nhỏ xíu và nguy hiểm đó, nguy hiểm bởi Israel quay lưng ra biển mà đương đầu với ba phía Ả rập, muốn hiểu điều đó thì phải hiểu qua lịch sử dân tộc Do Thái và những nỗi đau, tủi nhục mà họ phải chịu tủi nhục trong hai ngàn năm này.

Israel là đất nước duy nhất trên thế giới được định hình bởi 4 yếu tố mang đậm chất Do Thái

Dân tộc Do Thái, Đạo Do Thái, văn hóa Do Thái, Đất nước Do Thái là định hình cho đất nước Israel Đạo Do Thái là đạo có thời gian hình thành lớn thứ hai sau Đạo Hindu (ra đời cách đây khoảng 4000 năm). Và nhiều nghiên cứu đã nói rằng, đạo Do Thái là đạo độc thần – bởi chỉ thờ 1 vị chúa trời duy nhất. Không ai chối rằng, tinh thần tôn giáo đã giúp dân tộc Do Thái giữ được tinh thần chủng tộc, tinh thần quốc gia; bị lưu lạc khắp thế giới non hai chục thế kỷ mà họ hướng về miền đất hứa của mình. Điểm nổi bật nhất ở người Do Thái là họ thấy mục đích cao nhất của cuộc sống là sáng tạo, chứ không chỉ là kiếm tiền, và kiếm tiền cũng như sự giàu có của họ thực ra là hệ quả của các lao động sáng tạo chứ không phải mục đích mà họ theo đuổi. Văn hóa Do Thái cũng có những nét đặc trưng, mọi dấu vết của thời gian đã đi vào hư vô, duy chỉ còn lại Kinh Thánh Hebrew, món quà vô giá lớn nhất người Do thái cổ đại để lại cho văn minh nhân loại. Ngoài ra, tinh thần của người Do Thái cũng đã trở thành nguồn động lực cho mọi người trên thế giới bằng tinh thần quả cảm, sự tự tôn dân tộc và những bài học về sự hy sinh cao cả bảo vệ đất nước.

Giành thắng lợi ở nhiều chiến trận

Quốc gia Israel đã trải qua các cuộc chiến tranh thế giới thứ hai năm 1956, cuộc chiến tranh thế giới thứ ba năm 1967 và giành được những thắng lợi trên mặt trận ban đầu. Sự thành công đó nhờ vào: Israel có những người lãnh đạo tài giỏi: Quân số luôn là bất lợi của đất nước này, nhưng nếu không có một chiến lược đúng đắn, một hướng đi đúng thì chắc chắc chắn không có được sự thắng lợi như vậy. Đặc biệt, Moshé Dayan bộ trưởng Quốc phòng và Yitzhak Rabin, Tổng tham mưu trưởng Moshé Dayan đã ở trong quân đội Anh chiến đấu với Đức trong thế chiến thứ hai, rồi chỉ huy trong hai trận chiến thế giới thứ 2, thứ 3 toàn thắng. Đường đi nước bước của vị lãnh đạo tài ba này đã giúp rèn luyện quân sĩ thành thục để quyết hạ cho sự chiến thắng của dân tộc. Ngoài ra, sự huấn luyện kỹ lưỡng, tinh thần quân đội cao, chiến thuật tài tình, mới mẻ đã hạ gục được biết bao đối thủ.

Nền giáo dục tạo nên một xã hội thông minh nhất thế giới

Nếu chỉ số IQ trung bình của thế giới là 100 thì chỉ số trung bình của quốc gia này là 110, đối với thiên tài như Albert Einstein là 140, Isarel có thế lực mạnh về dân trí nên nền kinh tế phát triển thần tốc có thể là điều đương nhiên. Họ rèn luyện cho con cái khả năng quản lý tài chính và dạy con hiểu về giá trị đồng tiền khi còn nhỏ. Tuyên truyền thuyết Thai giáo học “Thai nhi là thiên tài” và phương pháp giáo dục cho trẻ từ 1- 6 tuổi trong kinh Toharan và kinh Talmudh của người Do Thái. Những người con của đất nước này đều biết chữ, đều phải học chữ, nhập ngũ cũng phải học, nằm trong bụng mẹ cũng phải học. Mục đích của giáo dục Israel là “tạo ra một xã hội xây dựng trên tự do, bình đẳng, khoan dung, tương trợ và nhân ái”. Một trong những bài học israel đáng học hỏi.

Sự phát triển kinh tế của Israel

Israel là một nước mới thành lập, lại rất nhỏ do đó sự phát triển kinh tế ban đầu gặp nhiều khó khăn, địch vây ba phía. Nằm giữa sa mạc, diện tích chỉ bằng 3 tỉnh lớn ở Việt Nam, chỉ ¼ diện tích có thể trồng trọt, thiếu nước triền miên, khoáng sản nghèo nàn,… Dân Do Thái hồi hương khắp nơi về phải lo tiếp nhận định cư cho họ, dạy dỗ họ,…Những yếu tố đó làm cản trở sự phục hồi kinh tế của quốc gia này trong một thời gian dài. Nhưng, lại bừng sáng lên bước đầu khi họ phát triển canh nông, quyết tâm làm hồi sinh lại một miền đã chết từ mấy ngàn năm bằng những phương pháp lạ lùng nhưng hiệu quả. Họ đào tạo những cán bộ, phổ biến các phương pháp canh tác cho từng người, thực hành mỗi ngày 6 giờ để kiểm nghiệm kết quả. Và càng bất ngờ khi diện tích đất canh nông được mở rộng gấp 2, lượng nước dẫn vào tăng gấp 5, họ biến những bai sa mạc thành những vườn trái cây, vườn rau, trang trại chăn nuôi như một thảo nguyên vậy. Đấy chỉ là bước đầu sơ khai sau khi những trận chiến kết thúc và người Do Thái hồi hương về quê nhà.

Kibboutz – nhân bản đất nước Israel

Kibboutz còn gọi là nông trường cộng đồng, gồm vài trăm người tự ý sống với nhau, cùng làm, cùng ăn, cùng hưởng quyền lợi như nhau, y như một gia đình, nhu cầu của mỗi người được cộng đồng chu cấp, như một hình thức cộng sản tự do. gười Israel đã xây dựng các Kibboutz của mình dựa trên tinh thần tự nguyện và bình đẳng. Tại đó, một lối sống cộng đồng được thiết lập một cách khoa học. Nhờ có những cộng đồng với tinh thần đoàn kết rất cao trong kibboutz, Israel mới tạo ra được sức mạnh để khai phá những khu vực đất đai khô cằn và khắc nghiệt nhất nhì trên thế giới như sa mạc Neguev hay vùng biển Chết. Sự tồn tại và phát triển của mô hình các kibboutz không chỉ chứng minh cho tính khoa học và hợp lý của nó, mà quan trọng hơn nó còn là một bằng chứng sống cho tinh thần đoàn kết và ý chí quyết tâm khôi phục lại đất nước của dân tộc Do Thái. Còn rất nhiều điều mà chúng ta nên biết và học hỏi ở dân tộc nhỏ bé nhưng kiên cường mạnh mẽ này. Và một cuốn sách nhỏ nói lên vô số điều đó chính là “Bài học Israel cuộc hồi sinh vĩ đại của dân tộc thông minh nhất thế giới” của tác giả Nguyễn Hiến Lê.

“Bài học Israel cuộc hồi sinh vĩ đại của dân tộc thông minh nhất thế giới” của tác giả Nguyễn Hiến Lê

Không quá xa lạ với cụ Nguyễn Hiến Lê, một nhà văn, dịch giả, nhà ngôn ngữ học, nhà giáo dục và hoạt động văn hóa độc lập, với 120 tác phẩm sáng tác, biên soạn và dịch thuật thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau như giáo dục, văn học, ngữ học, triết học, lịch sử, du ký, gương danh nhân, chính trị, kinh tế,… Với tác phẩm “Bài học Israel cuộc hồi sinh vĩ đại của dân tộc thông minh nhất thế giới” là cuốn sách mà cụ gửi gắm đến các thế hệ sau và khuyên “còn tuổi trẻ thì nhất định nên học tinh thần Israel, chứ không phải tinh thần Âu Mỹ, cũng không phải tinh thần Nhật Bản”.

Bài học Israel cung cấp cái nhìn hệ thống lịch sử dân tộc Do Thái
Cuốn sách “Bài học Israel cuộc hồi sinh vĩ đại của dân tộc thông minh nhất thế giới” không chỉ cung cấp cho chúng ta một cái nhìn khá hệ thống về lịch sử dân tộc Do Thái, mà quan trọng hơn, thực tế hơn nó còn là một công trình khảo cứu về đất nước Israel từ khi được thành lập đến năm 1968. Một đất nước mà chỉ với hơn nửa triệu dân từ khi lập quốc đã dám đứng ra đương đầu với cả thế giới Arab thù địch xung quanh. Thế giới sẽ không khỏi ngạc nhiên khi thấy rằng, một đất nước vừa mới được thành lập với cơ cấu dân cư phức tạp hơn bất cứ một quốc gia nào khác trên thế giới lại có được một tinh thần đoàn kết chiến đấu như vậy. Những người Do Thái trở về từ nước Nga Xô viết, từ Ba Lan lại sẵn sàng chung sức cùng với những người đến từ Anh, Pháp, Hoa Kỳ,… trong cuộc chiến sống còn.

Cuốn sách giới thiệu nhiều tấm gương đáng học hỏi
Với nhiều dẫn dắt giới thiệu những tấm gương mạo hiểm, chiến đấu, kiên nhẫn, hi sinh đáng cho ta noi theo; có nhiều kinh nghiệm về việc định cư, về việc khuếch trương giáo dục,canh nông, về cách tổ chức các cộng đồng đáng cho ta học. Nhưng đáng quý hơn là họ đã gián tiếp vạch cho ta thấy cái hại của thực dân và chứng tỏ cho ta tin tưởng rằng chỉ trên nửa triệu người cũng có thể thắng thực dân. Họ bị cả thế giới coi là một bọn mất gốc, lang thang, ti tiện; vậy mà khi Herzl hô hào người Do Thái đã phải tự cứu lấy mình, thì họ đã tự biết cứu lấy họ. Thực dân nào, bất kỳ đông hay tây, cũng chỉ nghĩ tới quyền lợi của họ trước; còn có lợi cho họ thì họ giúp, hết lợi thì họ bỏ và đàn áp. Do Thái bị Anh bỏ, rồi Liên Xô bỏ, Ai Cập bị Mỹ bỏ rồi Liên Xô bỏ; cả bán đảo Ả Rập là nơi họ tranh giành ảnh hưởng đến nhau. Nhưng trên nửa triệu dân Do Thái đã quyết tâm phục hồi quốc gia thì thực dân Anh cũng phải chịu thua mà Liên Xô cũng không dám ăn hiếp họ. Họ tự coi là một dân tộc thì thực dân đành phải nhận họ là một dân tộc. Phải là một dân tộc có thực lực, có bản lĩnh cao, có tài chống đỡ giỏi thì mới có thể thoát ra khỏi được các vòng vây đó.

Cấu trúc cuốn sách đi theo chiều dài lịch sử của Israel từ lúc sơ khai đến lúc dân tộc đoàn tụ

Bố cục cuốn sách giới thiệu cho người đọc một lộ trình lịch sử và đúc kết những bài học, sự thành công, nguyên nhân thành công, khó khăn và những nguyên nhân khó khăn của đất nước Israel. Nội dung gồm 3 phần với 12 chương như sau: Phần thứ nhất: Dân tộc Do Thái Chương 1: Đại thế và lịch sử Chương 2: Non hai ngàn năm lang thang Chương 3: Những cảnh đày đọa và tàn sát Do Thái Chương 4: Một cuốn sách mỏng ảnh hưởng rất lớn tới lịch sử thế giới hiện đại Chương 5: Các đợt hồi hương Chương 6: Trong thế chiến thứ hai. Do thái xung phong Palestine – Vụ Exodus Phần thứ hai: Sự thành lập quốc gia Israel Chương 7: Nếu các bạn muốn thì việc đó sẽ không phải là chuyện hoang đường Chương 8: Chiến tranh thế giới thứ hai 1956 Chương 9: Chiến tranh thế giới thứ ba 1967 Phần ba: Quốc gia Israel Chương 10: Tổ chức quốc gia Israel Chương 11: Sự phát triển kinh tế của Israel Chương 12: Kibboutz, một thí nghiệm của Israel Kết: Bài học Israel. Tinh thần kibboutz Để ai cũng hiểu quốc gia Isreal – một dân tộc mất tổ quốc đã 2000 năm, phiêu bạt khắp thế giới, ăn nhờ ở đậu các dân tộc khác, tới đâu cũng bị hắt hủi, nghi kỵ, chịu đủ những cảnh thảm nhục, tàn sát sao không tưởng tượng nổi. ; chính vì chịu những thảm nhục tàn sát đó mà trong sáu bảy chục thế hệ, dù ở bất kỳ nơi đâu cũng giữ được truyền thống tôn giáo, vẫn hướng về quê hương, và đấu tranh giành được tự do cho dân tộc mình. Nếu bạn biết được nghị lực của con người miền đất này thì không nên bỏ qua, nó không chỉ giúp bạn hiểu hơn về quốc gia nhỏ bé nhưng thông minh nhất này, mà còn giúp bạn tiếp thêm động lực vượt qua những khó khăn trong cuộc sống.